![](/media/lib/368/n-zderzenia-protonow-b3e531bbdb0ce64e8bf793bfee79a00b.jpg)
Więcej energii to więcej efektów – w zderzeniach protonów
7 października 2019, 12:16Gdy proton z dużą energią zderza się z innym protonem lub jądrem atomowym, efektem kolizji są strumienie cząstek wtórnych, w żargonie fizyków nazywane dżetami. Część z nich rozbiega się na boki, jednak część zachowuje kierunek ruchu zbliżony do pierwotnego.
![](/media/lib/395/n-drimolen-354efcacca85213bd728ea46cf07f980.jpg)
Niezwykłe odkrycie: trzy rodzaje homininów mieszkały obok siebie na południu Afryki
4 kwietnia 2020, 05:35Przed dwoma milionami lat w okolicach południowoafrykańskiego systemu jaskiń Drimolen mieszkały jednocześnie trzy wczesne rodzaje człowieka – australopitek, parantrop i najstarszy znany nam Homo erectus. Nie wiemy, jak te gatunki wchodziły ze sobą w interakcje, ale mamy tutaj przykład na zróżnicowanie i współistnienie gatunków, z których pierwszy powoli przechodził do historii, a ostatni właśnie się pojawiał.
![](/media/lib/391/n-starlink-ce39df217fe6f58b9600b4edf388a34e.jpg)
Inwestycja Elona Muska zagraża nie tylko astronomii optycznej, ale też radioastronomii
15 października 2020, 09:56W ramach Square Kilometre Array (SKA), wielkiego międzynarodowego przedsięwzięcia naukowego, powstaje olbrzymi radioteleskop, którego dwa regiony centralne będą znajdowały się w RPA i Australii. Kraje te wybrano dlatego, że anteny trzeba zbudować w słabo zaludnionych miejscach, by maksymalnie ograniczyć liczbę zakłóceń powodowanych przez człowieka.
![](/media/lib/315/n-eic-3125d2286c49b3122fa29f6343423958.jpg)
Polscy naukowcy pomogli stworzyć żółty raport nowego Zderzacza Elektron-Jon
30 marca 2021, 12:23W połowie marca został opublikowany tzw. żółty raport nowego Zderzacza Elektron-Jon (EIC), który ma powstać w USA. Stworzyli go naukowcy z ponad 150 instytucji na świecie, w tym z NCBJ. Raport formułuje oczekiwania dotyczące badań prowadzonych w przyszłym urządzeniu i wskazuje sposoby stworzenia najlepszej służącej temu celowi konstrukcji.
![](/media/lib/475/n-wloknomit-de40a925490d6dca2e4004daa794699d.jpg)
Ubrania z nowego włókna pomogą w treningu śpiewaków, sportowców i osób po operacjach
15 października 2021, 11:05Nowe „robotyczne” włókno ułatwi sportowcom trening odpowiedniego oddechu, a osobom po zabiegach chirurgicznych może pomóc w poradzeniu sobie ze zmianami w sposobie oddychania. Włókno, stworzone przez naukowców z USA i Szwecji, czuje na ile zostało rozciągnięte lub ściśnięte natychmiast reaguje, generując nacisk, rozciągając się lub wibrując.
![](/media/lib/499/n-jadroporownanie-7297c2c8717c5eec473281d87f381320.jpg)
Teleskop Hubble'a odkrył największe jądro komety
12 kwietnia 2022, 18:35Tym, co najbardziej przyciąga naszą uwagę w kometach jest ich spektakularny warkocz ciągnący się na wiele milionów kilometrów. Jego źródłem jest jądro komety, składające się z lodu, pyłu i okruchów skalnych. Jądra większości znanych komet liczą kilka lub kilkanaście kilometrów średnicy. Teleskop Hubble'a odkrył właśnie prawdziwego giganta wśród jąder komet
![](/media/lib/525/n-chicago-0275ad1120b65565fab3e32c92e80675.jpg)
Niezwykły materiał przewodzi prąd jak metal, można go formować jak plastik
31 października 2022, 09:54Naukowcy z University of Chicago opracowali sposób na wytwarzanie materiału, który można produkować równie łatwo jak plastik, ale który przewodzi elektryczność tak dobrze, jak metale. Na łamach Nature uczeni opisali, w jaki sposób stworzyć dobrze przewodzący materiał, którego molekuły są nieuporządkowane. Jego istnienie przeczy temu, co wiemy o elektryczności.
![](/media/lib/560/n-nabial-2732f072af904b5424a03b2acab3616b.jpg)
Polsko-chińska współpraca nad prozdrowotnym nabiałem
25 sierpnia 2023, 06:53Naukowcy z Wydziału Nauki o Żywności Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie oraz Uniwersytetu Technologii i Biznesu w Pekinie i innych chińskich uczelni przez kilka lat pracowali nad stworzeniem nabiału o specjalnych właściwościach zdrowotnych. Projekt DairyFunInn ruszył w roku 2019. Został zgłoszony do konkursu ogłoszonego przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju. Poradził sobie z konkurencją i zajął trzecie miejsce, otrzymując 2 miliony złotych dofinansowania. Zakończył się w lipcu, a jego efektem jest opracowanie nowego sposobu uzyskiwania wybranych frakcji białek z mleka czy maślanki, które mogą być wykorzystywane w leczeniu i zapobieganiu cukrzycy czy nowotworom.
![Struktura E8 w dwóch wymiarach](/media/lib/4/1174485564_817834-98aaa64b81c0832e2baaf1c9d087748a.jpeg)
Matematycy rozwiązali 100-letni problem
21 marca 2007, 13:55Matematykom udało się rozwiązać liczący ponad 100 lat problem. Zespół uczonych z University of Maryland zbadał i opisał 248-wymiarową strukturę znaną pod nazwą E8.
![Karp koi© Ba’Gamnanlicencja: Creative Commons](/media/lib/21/1200394717_941727-26a84f0e68e8c2a91858586a02072249.jpeg)
Skąd się bierze metaliczny połysk ryb
15 stycznia 2008, 10:53Skąd bierze się metaliczny połysk skóry ryb? Wg najnowszych izraelskich badań, powstaje dzięki złożonemu systemowi kryształów, który wspomaga proces odbijania światła. W naturze ułatwia to ukrywanie się przed drapieżnikami, gdy zwierzę płynie blisko powierzchni wody (Crystal Growth & Design).